İç ve dış ticaret bir ülkenin kalkınması için en büyük etmenlerden biridir. Aynı zamanda ülkenin milli gelirinin büyük bir kısmını da kapsamaktadır. Her şeyde olduğu gibi dış ticaretin de bağlı olduğu yükümlülükler vardır. Dış ticaret bildiğiniz üzere ithalat ve ihracatı kapsar.

İç ve dış ticaret bir ülkenin kalkınması için en büyük etmenlerden biridir. Aynı zamanda ülkenin milli gelirinin büyük bir kısmını da kapsamaktadır. Her şeyde olduğu gibi dış ticaretin de bağlı olduğu yükümlülükler vardır. Dış ticaret bildiğiniz üzere ithalat ve ihracatı kapsar.  İthalat ve ihracat ile ilgili bütün yükümlülükleri, kanunları ve yasalarını kapsayan kuralların bütünü Gümrük Kanunu çerçevesinde düzenlenmektedir. İthalat ve ihracat ile ilgilenen büyük ve küçük tüm işletmeler Gümrük Kanunu çerçevesinde hareket etme yükümlülüğündedir.

İthalat ve ihracatın ile alakalı tüm yükümlülükleri kapsayan gümrük kanunu ilk olarak 1999 yılında uygulamaya geçse de şuan 2009 yılında güncellenmiş halini kullanmaktayız. Gümrük Kanunu’nun yer aldığı Gümrük Mevzuatı ve uygulamaları, yükümlülükleri, cezaları 12 kitabı kapsamaktadır.

Gümrük Mevzuatı ve Uygulamaları
Gümrük kanunu ve hükümlerinin bulunduğu Gümrük Mevzuatı ve uygulamalarının kapsadığı 12 kitabı şu şekilde sıralayabilmek mümkündür;

1. Genel Hükümler: Bu kitapta başlangıç olarak amaç, kapsam, dayanaklar ve tanımlar belirlenir. Kişilerin hak ve yükümlülükleri, karar, bilgi ve süreler kısımları ile devam eder.
2. Gümrük Vergileri ile Eşya Ticareti Konusunda Öngörülen Diğer Önlemlerin Uygulanmasına İlişkin Unsurlar: Gümrük tarifesi, eşyanın menşeisi, eşyanın kıymeti gibi eşya ticaretini kapsar.
3. Gümrük Bölgesine Getirilen Eşyanın Gümrükçe Onaylanmış Bir İşlem veya Kullanıma Tabi Tutulmasına Kadar Uygulanacak Hükümler: Eşyanın gümrüğe girişi, boşaltılması, depolanması, taşıt ve yolcu işlemleri gibi süreçleri kapsar.
4. Gümrükçe Onaylanmış İşlem veya Kullanım: Gümrük beyanı ve gümrük rejimi, fikri hakların korunması, serbest dolaşım ve transit rejim gibi hükümlülükleri barındırır.
5. Türkiye Gümrük Bölgesinden Çıkan Eşya: Gümrük bölgesinden çıkan eşyanın sürecini kapsayan kısımdır.
6. Özellik Gösteren Faaliyetler: Gümrük vergilerinden muafiyeti ve diplomatik muafiyetleri içeren kısımdır.
7. Diğer Gümrük İşlemleri: Posta gümrük işlemleri gibi diğer gümrük işlemlerini kapsayan kısımdır.
8. Gümrük Yükümlülüğü: Genel yükümlülüklerin doğması, gümrük vergisi tahakkuku, tebliği, teminatı, vergilerin ve para cezalarının geri verilmesi ve kaldırılması bölümlerinden oluşan ve onları kapsayan kısımdır.
9. Diğer Hükümler: Geçici depolama yeri ve gümrük antrepolarını ve genel hükümlülüklerini,  gümrük müdürlüklerini ve çalışma zamanlarını, gümrüklerdeki iş takibini, gümrük müşavirlerini ve gümrük müşavir yardımcılarını içeren ve hükümlülüklerini kapsayan kısımdır.
10. Cezalar: Genel hükümler, vergi kaybına neden olabilecek işlemlere uygulanan cezalar ve usulsüzlüklerden doğan cezaları kapsayan ve hükümlülüklerini içeren kısımdır.
11. İtirazlar: İtirazlar ile ilgili tüm yükümleri barındıran kısımdır.
12. Geçici ve Son Hükümler: Geçici ve son hükümleri barındıran ve diğer kitaplar dışında kalan, değinilmeyen kısımlara değinen ve onları içeren kısımdır.

Bu kitaplarda Gümrük Mevzuatı ve uygulamaları ile alakalı bilinmesi ve dikkat edilmesi gereken her şeyi bulabilirsiniz. İhtiyacınıza ve bulunduğunuz duruma göre bakmanız gereken kitap ve kısımları bu yazı üzerinden teşhis edebilirsiniz. Gümrük Kanunu ile ilgileri hemen her şeyi kapsayan Gümrük Mevzuatı ve uygulamaları; oluşan ve oluşabilecek tüm durumları değerlendirip o durum çerçevesinde çözüm ve hükümlülükleri barındırır.