Dış ticaret ödeme şekilleri kambiyo ve gümrük mevzuatı açısından önem taşır. İthalatçı ve ihracatçı arasındaki ödeme anlaşmaları kullanılan bankacılık uygulamaları çevresinde gerçekleşir. Dış ticaret ödeme yöntemleri seçilirken dikkat edilmesi gereken temel noktalar vardır.

Dış ticaret ödeme şekilleri kambiyo ve gümrük mevzuatı açısından önem taşır. İthalatçı ve ihracatçı arasındaki ödeme anlaşmaları kullanılan bankacılık uygulamaları çevresinde gerçekleşir. Dış ticaret ödeme yöntemleri seçilirken dikkat edilmesi gereken temel noktalar vardır. Bunlar şu şekilde sıralanabilir;

• Dış ticaret ödeme şekilleri ithalatçı ve ihracatçı için farklı risk değerlerine sahip olabilir.
• İhracatçılar tarafından ödemesi alınmamış yüklemeler ithalatçılara verilmiş hediye niteliği taşır.
• Bu sebeplerden dolayı ihracatçılar ödemenin en kısa zamanda yapılmasını ister. (Sipariş verilir verilmez ya da yükleme yapılmadan önce gibi)
• İthalatçılar açısından bakıldığında ürün gelmeden yapılmış ödeme diğer tarafa yapılmış bağış niteliği taşır.
• Bu yüzden ithalatçıların çıkarları için en uygun ödeme yöntemi ürünleri alıp ödemeyi ürünleri sattıktan sonra yapmaktır.

Ödeme şekilleri için anlaşma yapılırken alıcı ve satıcı için yararlarına göre pazarlık yapılır. Varılacak anlaşma sonucu bu pazarlık sonucunda belli olur. Dış ticaret ödeme şekilleri, ithalat ve ihracat için farklılık gösterir.

Peşin Ödeme
Peşin dış ticaret ödeme şeklinde mal sevkiyatı olmadan ithalatçı ihracatçıdan mal bedelini öder. Bu ödeme yönteminde ihracatçı sevkiyatın gecikmesi, malların siparişe uygun olmaması gibi riskleri üstlenmez. Bu durumda tüm risk ithalatçı üzerindedir ve peşin ödeme yöntemi ithalatçının ödememe durumunu ortadan kaldırır.

Mal Mukabil Ödeme
Mal mukabil ödeme şekli ithalat yapan kişinin malı teslim aldıktan sonra ihracatçıya ödeme yapmasıyla gerçekleşir. İhracat mallarını alıcı adına sevk eder sonra malı temsil eden belgeleri karşı tarafa gönderir. Bu belgeler ya doğrudan ya da bedelsiz teslim koşuluyla banka aracılığıyla gönderilir. İhracat yapan kişi en çok bu dış ticaret ödeme şeklinde riski üstlenir.

Vesaik Mukabili Ödeme
Bu dış ticaret ödeme şeklinde ithalatçı ve ihracatçı arasında bir anlaşma yapılır. Yapılan satış sözleşmesine uygun olarak mallar sevk edildikten sonra ihracatçı ithalatçıya mal sevkini temsil eden sevk belgelerini gönderir. Sevk belgelerinin mal bedelinin tahsili karşılığında banka aracılığıyla ithalatçıya temsil edilmesine imkan sağlayan ödeme şekline vesaik mukabili ödeme denir.

Kabul Kredili Ödeme
Mal bedellerinin ödenmesi durumunun malın sevkiyatından sonraya bırakılmasına kabul kredili ödeme adı verilir. Kabul kredili ödeme şekli ithalatçı ve ihracatçı arasında yapılacak anlaşma ile kararlaştırılır. Bu ödeme şeklinde poliçe bulunur ve bu poliçe mal bedelinin belirli bir vadede ödenmesini taahhüt ve garanti eder.

Kabul Kredili Akreditif
İthalatçı ve ihracatçının alım satım hakkında anlaşması sonrasında ihracatçı tarafından ithalatçıya proforma fatura gönderilir. İthalatçı gönderilen faturaya dayanarak akreditif açar. Akreditif şartları ithalatçı ve ihracatçının kullandığı bankalar arasında gönderilir. Aralarında imzalanan anlaşmaya göre oluşturulan poliçe vadesinde mal bedellerinin ödenmesine imkan veren diş ticaret ödeme şekline kabul kredili akreditif denir.

Kabul Kredili Vesaik Mukabili
Sevk edilen mal ile ilgili vesaikin, alıcıya poliçe kabulü ile teslim edilmesini sağlayan ödeme şeklidir. İthalat yapan kişinin yurt dışından vadeli mal almasına yardımcı olur. Poliçeye banka tarafından aval verilmesi durumunda banka açısından ödeme taahhüdü oluşturur. Bu yüzden satıcıya ek bir güvence oluşturulmuş olur.

Kabul Kredili Mal Mukabili
İhraç edilen malların bedelinin malların ithalat yapan kişi tarafından teslim alınmasından sonra poliçe vadesinde ödemenin gerçekleşmesini sağlayan dış ticaret ödeme şeklidir.

Akreditifli Ödeme
İthalat yapan kişinin bankaya verdiği talimatlar ile çalıştığı bankanın belirli bir miktara kadar, belirli bir vade için istenilen koşulları yerine getirmesi ve ihracat yapan kişinin ihraç edilen malların ihracı ile alakalı belgelerin ibrazı karşılığında ihracatçıya ödeme yapılacağını taahhüt ettiği dış ticaret ödeme şekline akreditifli ödeme denir. Akreditifli ödeme şekli hem ithalatçı hem de ihracatçı için avantaj sağlar.